Emre ERGÜL
Cashless society… Kabaca “Nakitsiz toplum” diye çevrilebilecek bu kavram, alışverişte banknotun artık geçmediği Kuzey Avrupa (Norveç, İsveç ve Finlandiya) ülkeleri ile Hong Kong için kullanılıyor. Şimdi bu listeye, dünyanın 5’inci büyük ekonomisi olan ve 2047’de “Gelişmiş ülkeler” statüsüne yükselmeyi hedefleyen Asya devi Hindistan da katıldı.
Çok değil, resmi rakamlara göre, 8 yıl önce alışverişin yüzde 96’sının nakit para ile yapıldığı ülkede geçen yıl 100 milyar adet dijital para transfer işlemi yapıldı. 1.4 milyar nüfusuyla “Dünyanın en kalabalık ülkesi” ünvanını Çin’in elinden alan ülkede yaşayanların yüzde 69’u 18 yaş üstü…
Yani yaklaşık 1 milyar kişi… Ülke yönetimi şimdi 2030 yılında günde 2 milyar dijital para transferi yapılmasını sağlayacak altyapıyı kurmak için kolları sıvadı. Ülkenin dijitalleşmesini yerinde inceleyerek, “E-ödemeler, Hindistan’ı nasıl ele geçirdi?” başlıklı bir haber yayınlayan Amerikan CNN Televizyonu, Hindistan’ın dünyanın 5’inci büyük ekonomisi olmasının ardında bu dijitalleşmenin yattığına işaret ediyor: “E-ödeme devriminin Hindistan’ın ekonomik süper güç olma girişimlerinde önemli bir rol oynaması muhtemeldir.”
“Paranın Geleceği: Dijital Devrim, Para Birimleri ve Finansı Nasıl Dönüştürüyor?” kitabının yazarı olan Cornell Üniversitesi’nden Eswar Prasad da CNN’e şu değerlendirmede bulundu: “Hindistan, dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi ve dijitalleşme, Hindistan’ın izlediği çok başarılı ekonomik yolda oldukça önemli bir rol oynadı. Dijital ödemeler, anlaşmazlıkları ortadan kaldırarak, verimliliği artırarak ve maliyetleri azaltarak Hindistan’ın büyümesini artırdı. Ekonominin dijitalleşmesi, bu büyümenin kapsayıcılığını artırabilir.”
Hindistan’ın dijitalleşmesindeki milat, 2016 yılı… O yıl yaşanan iki olay, bugünlerin başlangıcı oldu. İlki, Hindistan Merkez Bankası’nın iştiraki olan Ulusal Ödemeler Kurumu, kısa adı UPI olan, Unified Payments Interface adlı ödeme altyapısını piyasaya sundu. Türkiye’deki FAST’i andran model, kullanıcıların telefonlarını sanal banka kartı olarak kullanmalarına, banka bilgileri girmeden veya işlem ücreti ödemeden 600’e yakın üye banka ve fintech şirketinden anında para aktarmalarına olanak tanıyor.
Ülkede yapılan tüm dijital para transfer işlemi, aslında UPI işlemi… Dijitalleşmeyi ateşleyen ikinci olay da hükümetin dolaşımdaki tüm para biriminin yüzde 86’sını oluşturan iki büyük banknotu tedavülden kaldırmasıydı. Aslı amaç yolsuzlukla mücadeleydi ancak bu adım, e-ödemelerin kullanımında artışa neden oldu.
“Karekodla çiçek satışlarım arttı”
Hindistan’da bugün sokak satıcıları dahi karekodla satış yapıyor. Yeni Delhi’deki bir mabedin önünde 12 sente çiçek satan 42 yaşındaki Kapil Sharma da onlardan biri. CNN’e konuşan Sharma, “Eskiden bozuk parası olmayan, kağıt parasını da bozmak istemeyen birçok potansiyel müşteriyi kaçırıyordum.
Geçen yıl karekodla satışa başladım. Satışlarım arttı. Müşteri, çiçeği alıp, telefonuna karekodu okutup, UPI ile ödemeyi yapıp gidiyor.” Bir kıyafet satıcısı da “Bana biri, ‘Nakit para dönemine dönelim mi?’ diye sorsa, ‘Yok. Git bir telefon al, aplikasyonu yükle ve kullan’ derim” diyerek UPI’nin hayatındaki yerini özetledi.
Eyfel Kulesi, UPI ile bilet kesiyor!
Hindistan Ulusal Ödemeler Kurumu, 2016’da başlattığı ödeme altyapısı UPI’yi, yurtdışında çalışan Hintlilerin ülkelerine para göndermesini kolaylaştırmak veya Hintli turistlerin UPI kullanarak ödeme yapmasına olanak sağlamak için yurtdışına açılmaya odaklanıyor. CNN’e göre, bu yıl Paris’in simgesi olan Eyfel Kulesi’nin web sitesi, UPI aracılığıyla ödeme kabul etmeye başladı.
“Türkiye’nin 10 yılda kat ettiği yol, köprü vazifesi görüyor”
24 ülkede ödeme sistemleri hizmeti veren Türkiye merkezli uluslararası fintech şirketi Oxivo Group’un CEO’su Sezer Arslan, dijital transformasyonun önemine şöyle dikkat çekti: “Türkiye’nin son 10 yılda yeni nesil ödeme teknolojileri konusunda kat ettiği yol, ekonomik ve teknolojik inovasyonlarda Avrupa ve Ortadoğu arasında köprü vazifesi gördü. Bununla birlikte uluslararası firmalar, Türkiye’ye yatırım yaptı. Türk firmalar da ihracatı geliştirerek yurtdışına açıldı.
Tüm bu gelişmeler, sektörel olarak bakıldığında, yiyecek-içecek dünyası, akıllı şehircilik, gömülü sistemler, otomotiv dünyası ve elektrikli araç tarafında dünya devleriyle yarışmamızı sağlıyor. Üniversitelerimizde yetişen yeni nesil de, bu teknolojileri adapte ederek, küresel pazarlara çıkarma yapmaya başladı. En çok yaşanılan sıkıntı ise KOBİ’lerin ödeme teknolojileriyle ilgili bilgi alabilecekleri alanların fazla olmaması.”
